Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Salı günü Litvanya’nın Vilnius kentinde ABD Başkanı Joe Biden ile yaptığı basına kapalı ikili görüşmeden kısa bir süre önce Türkiye ile ABD arasında yeni bir dönemin başlatılacağını söyledi.
“Başkan Biden ile önceki görüşmelerimiz bir ısınma seansıydı” diyen Erdoğan, “Artık yeni bir döneme başlıyoruz” dedi.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, iki lider siyasi, ekonomik ve ticari ilişkilerin yanı sıra güvenlik ve bölgesel konularda işbirliğini ele aldı.
Erdoğan, ABD’li mevkidaşına yaklaşan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde de başarılar diledi. Her iki lider de gülümsedi ve Biden, önümüzdeki beş yıl içinde Erdoğan ile çalışmayı dört gözle beklediğini söyleyerek yanıt verdi.
İkili görüşmelerde Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, MİT Başkanı İbrahim Kalın, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ve diğerleri Türk heyetinde yer aldı.
Biden, Erdoğan’a İsveç’in NATO’ya girmesine karşı çıkan “cesaretinden” dolayı teşekkür etti.
Biden, Erdoğan’ın İsveç’in başvurusunu engellemeyi bırakması için büyük bir diplomatik hamlenin sonuçlanmasını kutladı.
Biden, Erdoğan’a “Diplomasiniz ve bunu üstlenme cesaretiniz için teşekkür etmek istiyorum. Liderliğiniz için de teşekkür etmek istiyorum.”
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamaya göre, iki cumhurbaşkanı stratejik mekanizmadaki son görüşmeleri memnuniyetle karşılarken, ikili işbirliğini ilerletme çabalarını ele aldı.
Açıklamada, “Ukrayna’ya verdikleri kalıcı destek ve Ege’de istikrarı korumanın önemi de dahil olmak üzere ortak çıkarları olan bölgesel meseleler de ele alındı.”
Pazartesi günü Biden, Türkiye’nin İsveç’in NATO üyelik hedefini onaylama kararını memnuniyetle karşıladı .
Yine Pazartesi günü, Savunma Bakanı Yaşar Güler Pazartesi günü geç saatlerde ABD’li mevkidaşı Lloyd Austin ile geciken F-16 savaş uçağı anlaşması ve İsveç’in NATO üyeliği hakkında telefonla görüştü .
İsveç kararının ardından Türkiye’ye F-16 savaş uçağı satışı konusu da alevlenmişe benziyor.
Biden’ın ulusal güvenlik danışmanı Jake Sullivan Salı günü yaptığı açıklamada, ABD başkanının bunu NATO’nun çıkarları doğrultusunda görerek “F-16’ların transferini aylardır desteklediğine dair açık ve net olduğunu” vurguladı.
“Son birkaç aydır kamuya açık ve özel yorumlarında bu konuda hiçbir uyarıda bulunmadı veya koşul koymadı. Ve Kongre ile istişare ederek bu transferde ilerlemeyi planlıyor.”
ABD’li bir yetkili AFP’ye, Beyaz Saray’ın şu anda satışa izin verilmesine önemli bir muhalefetin olduğu Kongre ile “aktif bir ilişki içinde” olduğunu söyledi.
Sullivan, savaş uçaklarının Türkiye’ye getirilmesi için “Uygun zamanlama konusunda Kongre ile birlikte çalışacağız” dedi. Ancak “kesin olarak gerçekleşeceği gün hakkında spekülasyon” yapamadı.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, Erdoğan’la müzakerelere yoğun bir şekilde dahil olsalar da Sullivan, ABD’nin “son dönemdeki önemli” müdahalesinin altını çizdi.
Sullivan, Erdoğan’ın Türkiye’nin AB özlemlerini İsveç-NATO sorunuyla ilişkilendirme çabasına ilişkin olarak, Biden’ın Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne girmesini “uzun süredir” desteklediğini söyledi.
Ancak bu, “Avrupa Birliği’ne aday olan her müstakbel adayın geçtiği demokratik dirence ilişkin gerekli reformların ve adımların tartışılmasını” gerektirecektir.
“Yani, ilgilendiğimiz kadarıyla, bu konular bağlantılı değil” dedi.
