Mustafa ÖZDEMİR
Yayınlama:18.08.2023 10:24,
Güncelleme:18 Ağustos 2023 10:29
Merhabalar sevgili okurlarım. Mevsim normallerinin üzerindeki sıcaklar ve güneşin etkisiyle bu hafta D vitamini hakkında bilgi vermek istedim.
Güneşin hayatımızdaki önemi inkar edilemez. Tüm canlılar yaşamlarını sürdürebilmek için güneşe ihtiyaç duyarlar. D vitamini ise güneşle doğrudan ilişkilidir ve sağlıklı kemiklerin oluşumu için elzemdir. Bu önemi hastalarıma şu şekilde anlatıyorum: Bir binanın depremden korunabilmesi için ne kadar sağlam kolonlara ihtiyaç duyduğunu düşünün.
Bağırsaklardan kalsiyum emilimini destekleyen D vitamini, kalsiyumun vücutta daha etkili kullanılmasına yardımcı olur. Ancak D vitamini olmadan kalsiyum, vücutta tam olarak emilemez. Güneş ışınları, cildimizdeki D vitamini üretimini başlatan kimyasal reaksiyonları tetikler. Fakat bu üretim; güneş ışınlarının açısı, cilt tipi ve benzeri faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Özellikle öğlen saatlerinde, 11.30 ile 14.00 arasında direkt güneş ışığına maruz kalmak, en iyi D vitamini sentezini sağlar.
Cildimizde bulunan 7-Dehidrokolesterol adlı bileşik, UVB ışınlarına maruz kaldığında bir dizi biyokimyasal reaksiyon sonucu D3 vitaminine dönüşür. D vitamini, vücudun çeşitli hücrelerinde bulunan reseptörlerle etkileşime girerek, bağırsaklarda kalsiyum ve fosfor emilimini artırır ve böylece kemik sağlığını destekler.
Yağda çözünen D vitamini aynı zamanda bir steroid hormon olarak da bilinir. Ancak bu vitaminin metabolize edilmesi için magnezyuma ihtiyaç vardır. D vitamini, bağırsaklar, safra kesesi ve pankreasın uygun çalışmasıyla emilir. Yetersiz D vitamini emilimi, demir eksikliği, yağ emilim bozuklukları veya inflamatuvar bağırsak hastalığı gibi durumlarda meydana gelebilir. Aynı zamanda D vitamini, bağışıklık sistemini güçlendirir ve kalp sağlığını destekler. Beslenme yoluyla D vitamini alabileceğimiz kaynaklar arasında balık karaciğeri, yağlı balıklar ve yumurta sarısı bulunmaktadır.
Kışın D vitamini seviyelerinin düşmesi, solunum yolu enfeksiyonlarının artmasına neden olabilir. Özellikle Covid-19 salgını sırasında, hastalığı başarıyla atlatan kişilerde D vitamini seviyelerinin yüksek olduğu gözlemlenmiştir.
Bir sonraki yazımda başka bir sağlık konusuyla karşınızda olacağım. Sağlıklı günler dilerim.
Op.Dr. Mustafa Özdemir.
