Cevdet Albay
Yayınlama:28.02.2023 20:55,
Güncelleme:6 Ağustos 2023 19:46
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA), İran’ın yüksek oranda zenginleştirilmiş uranyum stokunu artırmayı sürdürdüğünü belirtti.
IAEA’nın İran’ın nükleer faaliyetlerine ilişkin 3 ayda bir Ajansın Yönetim Kurulu üyeleriyle paylaştığı raporda, bu ülkedeki tesislerin faaliyetlerine ilişkin öngörülen bilgiler paylaşıldı.
Ajansın tahminlerine göre, İran yüzde 60 oranında parçalanabilir saf uranyum stokunu 62,3 kilograma yükseltti. Buna göre, Ajansın eylül de paylaştığı son rapordaki veride 6,7 kilogramlık artış yaşandı.
Çeşitli kaynaklar yüzde 60 oranındaki parçalanabilir saf uranyumun yüzde 83,7 olarak vermekte. Alman gazetelerinden Frankfurter Allgemeine gazetesi yüzde 60 rakamını 83,7 olarak verirken yüzde 90’ın hemen altında olduğuna yer veirken IAEA raporlarının doğru ve kesin rakamlar olduğunu vurgulamakta.
Ajans, Tahran yönetiminin kurumun gözlem ve doğrulama çalışmalarına getirdiği sınırlamalara tepki göstererek söz konusu sınırlandırma nedeniyle bu ülkenin tam olarak ne kadar zenginleştirilmiş uranyuma sahip olduğunun bilinmediğini kaydetti.
İRAN VE IAEA ARASINDA GERGİNLİK
İran’da IAEA’ya bildirilmemiş 3 yerde nükleer bulguların tespit edilmesi ve söz konusu nükleer bulgulara ilişin Tahran’a yöneltilen soruların istenilen düzeyde yanıtlanmaması taraflar arasında gerginliğe neden olmuştu.
Ajansın, Tahran’ın bu 3 yere ilişkin yaptığı veri paylaşımını “teknik olarak inandırıcı bulmadığını” açıklaması üzerine, 8 Haziran’da IAEA Yönetim Kurulu, İran’a karşı karar almıştı.
Bu gelişme üzerine İran, 9 Haziran’da Kapsamlı Ortak Eylem Planı olarak adlandırılan nükleer anlaşma kapsamında, bu ülkenin nükleer programını gözlem ve doğrulamak amacıyla Ajansın kullandığı kamera sistemleri başta olmak üzere çeşitli ekipmanları kaldırmaya başladığını duyurmuştu. Bu durum da Ajansın İran’ın nükleer programına ilişkin gözlem ve doğrulama faaliyetlerini sınırlamıştı.
2015 yılında İran nükleer programını kısıtlama taahhüdünde bulunmuş, buna karşı batı yaptırımları kaldırılmıştı.
Alman Frankfurter Allgemeine gazetesi konu ile ilgili haberinde uydu görüntüsü ile tespit edilen noktalardan fotoğraf yayımladı.
